Bedrijfsopvolging binnen familiebedrijven is doorgaans een ingewikkelde en emotionele kwestie. Het is nooit eenvoudig om afstand te nemen van uw onderneming als overdragende partij. U heeft immers een groot gedeelte van uw leven vol passie ingezet voor uw onderneming. Een goede (én tijdige) voorbereiding op uw opvolging is een belangrijke voorwaarde om de continuïteit van uw onderneming te kunnen waarborgen, waarbij u o.a. aandacht moet besteden aan de overdracht van eigendom, leiding en zeggenschap over de onderneming.

In dit vierluik nemen wij u graag mee in het proces van de zoektocht naar een geschikte opvolger tot de daadwerkelijke overdracht van uw onderneming. Dit doen wij aan de hand van de volgende casus:

Casus

Ad (63 jaar) en zijn vrouw Bianca (61 jaar) zijn gehuwd onder huwelijkse voorwaarden. Ad houdt 100% van de aandelen in E-Byke B.V. E-Byke B.V. is een belangrijke speler in de markt op het gebied van de verkoop van elektrische fietsen. Door de nieuwe ‘fiets van de zaak’ regeling verwacht E-Byke B.V. een flinke omzetstijging vanaf 1 januari 2020. Aangezien Ad zijn pensioengerechtigde leeftijd nadert, is hij op zoek naar een geschikte opvolger. Ad en Bianca hebben twee kinderen. Cindy (29) werkt al geruime tijd voor E-Byke B.V. en houdt zich bezig met de inkoop van de onderdelen voor de elektrische fietsen. Dirk (26) studeert en heeft geen ambitie om een rol te vervullen binnen E-Byke B.V. Ad en Bianca hebben, naast de aandelen E-Byke B.V., geen vermogen omdat zij al hun middelen in de onderneming hebben gestopt.

Onderwerpen vierluik

In dit vierluik gaan wij dieper in op de vraagstukken die voor Ad en Bianca een rol kunnen spelen bij de bedrijfsopvolging van E-Byke:

1. Welke emotionele aspecten zijn er bij de bedrijfsopvolging voor Ad?
2. In geval van schenken: hoe kan Ad fiscaal zo gunstig mogelijk de aandelen E-Byke B.V. schenken aan Cindy?
3. In geval van verkoop: hoe komen Ad en Cindy tot een juiste waarde van de aandelen E-Byke B.V., waarbij zowel Ad als Cindy niet worden benadeeld? En hoe zorgt Cindy ervoor dat de financiering van de opvolging de continuïteit van E-Byke B.V. niet in de weg staat?
4. Welke andere mogelijkheden zijn er bij de overdracht van de aandelen E-Byke B.V. aan Cindy? In het laatste deel van dit vierluik gaan wij nader in op bedrijfsopvolging met cumulatief preferente aandelen, een stichting administratiekantoor en eventueel prioriteitsaandelen.

Emotionele aspecten bij bedrijfsopvolging

Bij het vinden van een geschikte opvolger, moet de emotionele kant niet worden onderschat. Wanneer bij de bedrijfsoverdracht van E-Byke geen rekening wordt gehouden met de emotionele aspecten kan dit later tot problemen leiden. Zo zouden Ad en Cindy tegen de volgende emotionele aspecten kunnen aanlopen:

• Is Cindy een geschikte opvolger voor E-Byke B.V.?
• Wat is de visie van Cindy op de toekomst van E-Byke B.V.?
• Blijft Ad een rol vervullen voor E-Byke B.V.?
• Hoe zorgt Ad ervoor dat Dirk niet benadeeld wordt?

Afspraken over de onderlinge omgang met elkaar binnen het familiebedrijf kunnen worden vastgelegd in een zogeheten familiestatuut. Hierin kan worden vastgelegd wat de rollen voor Ad en Cindy worden, zodat daar later geen onduidelijkheid over bestaat bij het nemen van beslissingen binnen E-Byke B.V.

Hoe zorgt Ad ervoor dat Dirk niet benadeeld wordt?

Een belangrijk aspect betreft de vraag hoe Ad kan omgaan met zoon Dirk die geen aandelen in E-Byke B.V. krijgt, als Ad de aandelen aan Cindy wenst te schenken.

Ad zou ervoor kunnen kiezen om zowel Cindy als Dirk de aandelen van de onderneming te schenken. Aangezien Dirk geen rol wil vervullen binnen E-Byke B.V., kan Cindy hem de waarde van zijn respectieve aandeel betalen. Dit kan onmiddellijk als Cindy voldoende vermogen heeft of kan aantrekken, of dit kan op termijn (schuldig blijven). Een tweede optie is om de aandelen E-Byke B.V. als voorschot op de erfenis te schenken. Bij het overlijden van Ad wordt dan rekening gehouden met de schenking van de aandelen E-Byke B.V. aan Cindy. Ook andere varianten behoren tot de mogelijkheden. De fiscale gevolgen gaan we in de volgende bijdrage van dit vierluik op in.

Tot slot

Dit blog is geschreven door Dounia Tmim. Dounia is sinds 2015 werkzaam bij Mazars als fiscaal generalist, waar zij zich voornamelijk bezig houdt met vraagstukken rondom de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting bij familiebedrijven.

Dounia’s interesse gaat uit naar de unieke overlapping van familiebelangen en de onderneming zelf. Hierdoor gaan er interessante vraagstukken spelen, op zowel fiscaal gebied als andere gebieden. In haar werk ontzorgt zij ondernemers. Voor meer informatie kunt u contact met haar opnemen per e-mail: dounia.tmim@mazars.nl of per telefoon: +31(0)88 277 18 95. Zij helpt u graag verder.